Vorig jaar heb je mijn voorspellingen even moeten missen, maar dit jaar zijn ze er uiteraard gewoon weer. Want met de feestdagen in aantocht is het hoog tijd voor een blik vooruit. Welke foodtrends kunnen we in 2019 verwachten?
Een selectie van de culinaire trends die je wat mij betreft echt in de gaten moet houden. Geen kortdurende hypes, maar duidelijke ontwikkelingen die ons langere tijd zullen beïnvloeden.
Eerst even terugkijken
Eerst nog even een korte blik terug, naar mijn voorspellingen over 2017. Zijn ze een beetje uitgekomen?
De pokébowl is inderdaad niet meer weg te denken (kun je je voorstellen dat die 3 jaar geleden nog nergens in Nederland verkrijgbaar was?) en de opmars van groente is ook niet te stuiten. De ‘butcher to table’-trend is echter nog niet echt zichtbaar en Aziatische bakkerijen heb ik in Nederland ook nog niet gespot. Wél talloze fast casual concepten, ‘comfort good’ food swaps (hallo bloemkoolpizza!), online supermarkten en zuivelalternatieven. Heb ik toch het goede vak gekozen.
En dan nu door met de foodtrends voorspellingen voor 2019! In willekeurige volgorde:
1. Plant-based
Om vegan – veganistisch eten dus, al noemen we het liever plant-based – kunnen we in 2019 echt niet meer heen. Niet omdat iedereen altijd vegan eet: we zijn de afgelopen jaren ietsje minder vlees gaan eten, maar die daling lijkt volgens Wakker Dier in 2017 gestopt. Wél omdat er steeds meer hippe vegan restaurants opduiken en ook in de supermarkt het aanbod vegan producten enorm stijgt (mijn lievelings: al die soorten kokosijs!).
Veganistisch eten zou beter voor de aarde zijn, is sowieso beter voor de dieren en vaak ook beter voor je gezondheid. Hoewel alle ‘vegan junkfood bars’, broodjes knakwortels en vegan roze koeken anders doen vermoeden, is die laatste reden heel belangrijk. Vegan past in de trend van bewust eten en kreeg daarom ook een – overigens veel bediscussieerd – plekje in de befaamde kerst-Allerhande en andere foodmagazines.
Een productcategorie die deze ontwikkeling heel duidelijk laat zien is die van alternatieve zuivel, ook wel ‘mylk’ genoemd. Stond er een paar jaar geleden nog een verdwaald pak houdbare sojamelk in een schap achteraf, tegenwoordig is dat wel anders. Talloze soorten amandelmelk, kokosyoghurt, haverzuivel en melk op basis van peulvruchten als erwten (o.a. Ripple Foods & Oomega). In Amerika zag ik daarnaast veel jackfruit (nangka) in de vegan schappen, o.a. als alternatief voor ‘pulled pork’. En aquafaba – kikkererwtenvocht – is als eiwitvervanger straks echt niet meer weg te denken.
(mocktails, Oh baby!, credits: Denise Kortlever)
2. Like a virgin
We drinken steeds minder alcohol. Tussen 2010 en 2016 dronken we volgens het RIVM 20 procent minder alcohol dan daarvoor en onder jongeren was dit zelfs 30 procent. We willen nog iets aan onze avond hebben en zijn sowieso bewuster bezig met gezond leven. Daar past geen alcohol bij, maar we willen wél iets lekkers dat een kick geeft. Dus zien we steeds meer drankjes met weinig (bijv. vermout) of helemaal geen alcohol (o.a. mocktails of virgin cocktails, zie ook mijn ‘Oh baby!’ boek). Neem de alcoholvrije, luxe gedistilleerde ‘botanical spirit’ van Seedlip of alle soorten 0.0% biertjes en gemberbier. Of het uberhippe gefermenteerde kombucha, dat ook in Nederland stevig oprukt. Dat iets bittere, sprankelende drankje doet echt niet onder voor een alcoholisch aperitief, ontdekte ik laatst weer eens bij restaurant The Jane.
3. Je bent wat (en waar) je eet
Eten is een leefstijl geworden. Wat je eet en ook waar je eet zegt iets over jezelf. Millennials eten veel buiten de deur. Deze generatie vindt ervaringen belangrijker dan bezit en horecabezoek levert behalve een sociaal moment met vrienden ook toegang tot een bepaalde levensstijl. Een luxe leefstijl in de hipste restaurants van de stad, een groene stijl met je vegan buddha bowl of een fitte levensstijl met een bloemkoolpizza in een health food cafe.
Dat moet je uiteraard allemaal wel delen en dus is ook het uiterlijk van gerechten hartstikke belangrijk. Instagrammability, daar gaat het om. Het is niet voor niets dat hypes als unicorn food, rainbow cakes en charchoal (houtskool ja) op Instagram welig tierden. Tegenwoordig zien we zelfs modekleuren terug in eten: AH spotte voor kerst bijvoorbeeld “Handmaid’s Tale Bordeauxrood” en “Crushed Cumin Yellow”. Ik bedenk dit niet.
Allemaal leuk en aardig, maar deze ontwikkeling levert ook serieuze nadelen op. Allereerst zorgt die instagrammability ervoor dat influencers soms tafels vol eten of ladingen pizza’s bestellen en dat na een uitgebreide fotoshoot allemaal laten staan. Ongegeten. Belachelijk zonde én bovendien een vreemd signaal naar veelal jonge volgers.
Nog zo’n nadeel is polarisatie. Want wat je wel of niet eet is steeds vaker een weerspiegeling van soms felle opvattingen. De vleeseters versus de vegetariërs of veganisten. De glutenvrije bakkers versus de suikerliefhebbers. Laten we hopen dat in 2019 ‘leven en laten leven’ de norm wordt.
4. Functional food
Eten krijgt steeds vaker een functie. Het gaat om de voedingswaarden, de nutriënten en dán pas om de smaak (wat ik persoonlijk best betreur). Eten moet gezond zijn en als het ook nog lekker is, is dat mooi meegenomen.
Voorbeelden te over. Neem probiotica, dat voortaan ook in bijvoorbeeld granola zit. Matcha en kurkuma, beide in talloze producten. Gefermenteerde kombucha als gezond drankje. Chips of pasta op basis van peulvruchten. Zeewier in snacks, pasta en worst. Of cocktails op basis van rucola(!), bietjes of spirulina. De aardse, gronderige smaak nemen we voor lief.
Proteïne wordt ook alleen maar belangrijker: we zien het toegevoegd in ijs, in drankjes (o.a. bij Starbucks), pindakaas en in meel en snacks op peulvruchtenbasis. En ook nog in traditionele-maar-dan-anders zuivel als Skyr, wei of kefir.
Een dieetwens heeft tegenwoordig bijna iedereen, al is het voor veel chefs verrekte lastig om overal rekening mee te houden (en ronduit frustrerend als er na een met zorg bereide glutenvrije maaltijd gewoon een koekje wordt verorberd). In Amerika is momenteel het Ketodieet – met veel vet en proteïne, maar weinig koolhydraten – erg populair, al kun je je afvragen hoe gezond een dieet bomvol ‘fat bomb snacks’ en bacon is (antwoord: niet echt). Ook helemaal hip is pegan: paleo + vegan.
Daarnaast zie je steeds vaker dat eetadviezen in de preventie- en gezondheidszorg worden opgenomen (hoewel niet altijd even kundig). Mijn verwachting is dat functional food in de komende jaren steeds meer gepersonaliseerd wordt via o.a. big data, dus eten dat volledig is aangepast en gepersonaliseerd op jouw lijf en wensen.
5. Bijzondere smaakcombinaties
Nu bijna elk product in de supermarkt een karamel-zeezout-smaakje of Red-Velvet uiterlijk heeft gekregen is het tijd voor andere spannende combinaties. Chocolade met rode curry bijvoorbeeld. Stroopwafels met mango of rozemarijn. Chipotle in chips (sowieso zien we steeds meer Mexicaanse ingrediënten en producten, al mis ik de pure maïstortilla’s nog steeds in de supermarkt). We durven meer uit te proberen en laten met dit soort bijzondere combi’s ook zien dat we foodies zijn. Ook in dat rijtje: luxere versies van heel basic producten. Zoals hagelswag (pure kwaliteitschocolade i.p.v. de traditionele cacaofantasie).
(links: Retreat on Hove, rechts: Mannabay in Kaapstad)
6. All-day & tiny horeca
Naast tiny houses zien we ook steeds meer tiny hotels, bijvoorbeeld de ‘Sweets’ keten in monumentale brugwachtershuisjes. Of kleine high end boetiekhotels die meer aanvoelen als thuis, zoals ik al ontdekte in Kaapstad en zoals o.a. keten Pillows ambieert. En er zijn niet alleen tiny hotels, maar ook tiny restaurants. Het populaire 212 in Amsterdam bijvoorbeeld, waar alleen een chef’s table staat. Of neem Deliveroo editions of de tijdelijke Piepershow op de Amsterdamse Wallen. Sommige restaurants zijn zo tiny dat ze alleen bezorgen, heel populair in deze tijden van lekker thuis series bingewatchen en bovendien perfect om als zaak snel op trends in te spelen.
Nog een horecatrend is de immer groeiende all-day trend, die ik uiteráárd volledig toejuich. Jonge reizigers willen het liefst leven als een local en hun favoriete activiteit is het verblijven in cafés en bars. Dan is het wel zo fijn als je daar de hele dag kunt verblijven, als een verlengde van thuis en kantoor. Sowieso passend bij de huidige 24-uurs maatschappij, waarbij werk en privé veelal door elkaar lopen.
7. Groen doen
Consumenten – zeker de jonge generaties – zijn kritischer, over gezondheid én duurzaamheid. Er is meer aandacht voor de herkomst van onze consumptie, over verspilling en over het maakproces. Duurzaamheid wordt daarom een steeds belangrijker thema. Dat dit niet suf en lelijk hoeft, bewijzen nieuwe stylish hotels als QO en Conscious in Amsterdam, maar ook restaurants als The Green House in Utrecht, waar circulariteit (no waste!) centraal staat. Plastic rietjes kunnen in 2019 écht niet meer, vindt ook de Europese Unie. Veel nieuwe boodschappenservices hebben duurzaamheid hoog in het vaandel: zo is Stockon klimaatneutraal en zijn alle verpakkingen van app-supermarkt Crisp recyclebaar. Ook in lijn met deze trend: de fijne ‘Too good to go’ app tegen voedselverspilling van restaurants en bijvangst als schar of wijting die in supermarkten als Plus en Dekamarkt te koop is.
(Bron: QO hotel, Amsterdam)
8. Hyperlokaal
In lijn met de vorige trend blijkt ‘van dichtbij’ altijd nóg lokaler te kunnen. Steeds vaker zie je dat restaurants alle ingrediënten uit hun eigen (dak!)tuin of buurt halen, hyperlokaal dus. Bijvoorbeeld bij de Dakgaard in Rotterdam, de Dakkas in Haarlem of het Haagse Greens in the Park. Maar je ziet het ook in producten. Zo blijkt de Rotterdamse sojasaus Tomatsu een uitstekend lokaal alternatief voor de originele Japanse versie. En dat scheelt flink wat kilometers.
9. Trend en tegentrends
Als er een trend ontstaat, volgt er vaak als vanzelf een tegentrend en dat is momenteel duidelijker dan ooit. Dus kopen we overdadig beure noisette ijs, maar staan de vriezerschappen in de supermarkt vol met low-calorie Ben&Jerry’s, Oppo en Koupe. Mag je in steeds meer restaurants niet meer fotograferen of überhaupt je telefoon gebruiken (wel weer gunstig voor je schermtijd, die met de iphone-updates ineens schrikbarend duidelijk werd), maar zijn er ook restaurants met heuse Instagram-tafels zonder schaduw en met perfect licht. Kijken we massaal de nieuwste Chef’s Table op Netflix over pastry chefs die lustig met suiker strooien terwijl we tegelijkertijd alle geraffineerde, niet-natuurlijke of gewoon maar alle suikers vermijden. Willen we snel-snel-snel koken, maar tegelijkertijd volledig mindful en in alle rust onze maaltijd bereiden (in het nieuwste boek van Anna Jones hiervoor een overtuigend pleidooi) en ‘m vervolgens met bewuste aandacht eten.
Het compromis voor dat laatste dilemma lijkt overigens gevonden in het verspakket, want voor de overgrote meerderheid van de Nederlandse gezinnen blijkt dit dé oplossing. Een ‘snufje slow in convenience food’ dat ook in 2019 in populariteit blijft stijgen. Net als de ‘pressure cooker’ trouwens, waarin je slow food gerechten supersnel bereidt.
10. Van arepa’s tot no-shows
En er is nog meer! Nog meer bowls bijvoorbeeld (oké, onbevooroordeeld ben ik niet). Na pokébowls en smoothiebowls nu burritobowls en Koreaanse bibimbap. Maar ook steeds meer restaurants die no-shows gaan belasten via een creditcard, zoals nu al o.a. Mama Kelly. De populariteit van de Israelisch-Mediterrane keuken (zie ook het succes van koobkoek TLV, alle hummus-shops en Australische deli Shuk) blijft toenemen. Eindelijk arepa’s in Amsterdam (ik ben fan sinds Austin) en hopelijk snel ook in meer steden. Nog glutenvrij ook, voor wie dat belangrijk vindt. En: edelgistvlokken als vegan kaasalternatief.
Wil je meer weten of deze trends ergens vermelden? Neem dan even contact op! Kijk voor meer informatie over op maat gemaakte trendadviezen hier.